Damar tıkanıklığı, vücutta kan dolaşımını sağlayan damarların pıhtı ya da damarların sertleşmesi sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Tıkanıklığa yol açan pıhtılar, genellikle damar sertliği bulunan daralmış bölgelerde meydana gelmektedir. Ancak tıkanıklığa yok açan tek faktör pıhtılaşma değildir.

Damarlarda meydana gelen tıkanıklıkların bazen birden çok sebebi olabilmektedir. Bunların başında düzensiz beslenme alışkanlıkları ve sağlıksız yaşam bulunmaktadır. Bunun yanı sıra ilerleyen yaşlarda damarların esnekliğini kaybetmesi, yüksek tansiyon, kolesterol, obezite gibi rahatsızlıklar ve bununla birlikte sigara, alkol gibi bağımlılıklar damar tıkanıklıklarını tetikleyen unsurların başında gelmektedir.

Damar tıkanıklığı belirtisi, tıkanıklığın meydana geldiği damarlara göre değişkenlik gösterebilmektedir. Örneğin; beyin damarlarında tıkanıklık varsa hissizlik, konuşma güçlüğü gibi belirtiler görülürken, kalp damarlarında meydana gelen tıkanıklıklarda göğüs ağrısı, sol kolda uyuşukluk daha sıklıkla görülmektedir.

Her ne kadar belirtiler farklılık gösterse de ilk aşamada düzenli ve sağlıklı beslenme, egzersiz, sigara ve alkol bağımlılıklarından kurtulma gibi tavsiyelerde bulunulmaktadır. Bunun yanı sıra gerektiği taktirde ilaç tedavisi uygulanabilmekte olup, cerrahi operasyonlar ile tıkalı damarların açılması sağlanmaktadır.

Beyinde Damar Tıkanıklığı Belirtileri

Beyinde meydana gelen damar tıkanıklığı, genellikle damarlarda oluşan daralma sonucu pıhtıların ve plakların birikmesiyle ortaya çıkmaktadır. Beyin damarları içerisinde oluşan daralmalar inmeye neden olabilmekte, bu durum 3 farklı şekilde meydana gelmektedir;

• Pıhtılar ve yoğun kolesterol barındıran plaklar zamanla damar yolunu daraltmakta ve beyne kan akışını yavaşlatmakta/azaltmaktadır. Bunun sonucu olarak da damarda tıkanıklık meydana gelmekte ve durum inmeye sebebiyet verebilmektedir.
• Oluşan plaklar, atardamarın iç yüzeyine zarar vermek suretiyle, o alanda daha fazla kanın pıhtılaşmasına uygun ortamın oluşmasına neden olabilmektedir.
• Oluşan plakların parçalanması sonucu küçük damarlarda meydana gelecek tıkanmalar beyne giden kan akışını yavaşlatmakta ya da durdurabilmektedir.

Beyinde meydana gelen damar tıkanıklıklarında en yaygın görülen belirtiler;

• Denge kaybı
• Görme kaybı/Bulanık görme
• Bilinç kaybı
• Baş dönmesi
• Baş ağrısı
• Unutkanlık
• Yürüme bozukluğu
• Konuşma bozukluğu
• Vücudun bazı bölgelerinde uyuşma

Kolda Damar Tıkanıklığı Belirtileri

Kolda damar tıkanıklığı, çok sık karşılaşılan bir rahatsızlık olmamakla birlikte, sigara kullanımında ve daha çok 60 yaşın üzerinde, atardamarlarda görülebilmektedir. Tıkanıklık, yavaş ilerlemekte ancak beyne direkt giden bazı atardamarlarda meydana gelmesiyle ciddi problemlere yol açabilmektedir.

Genellikle kolun hareketiyle ağrı ya da kramp meydana gelmesiyle hissedilmektedir. Bunun yanı sıra kan akışı esnasında meydana gelen tıkanıklıklardan ötürü beyin de bu durumdan etkilenmekte ve başka belirtilere yol açmaktadır;

• Kolda güçsüzlük
• Kolda uyuşma
• Denge kaybı
• Görme bozukluğu
• Bulanık görme
• Kısa süreli inme

Kalp Damar Tıkanıklığı Belirtileri

Kalp damar tıkanıklığı, kalbe oksijen değerleri yüksek kan akışını sağlayan atardamarlarda meydana gelen tıkanıklardır. Bu atardamarlar tıp literatüründe “koroner arter” olarak geçmekte olup, kalp damarlarında meydana gelen damar tıkanıklıklarına “koroner arter hastalığı” da denilmektedir.

Atardamarlarında iç duvarında meydana gelen kolesterol barındıran plaklar ve iltihaplar damarların tıkanmasının en önemli nedeni olarak bilinmektedir. Plak oluşumunun damarların daralmasına yol açmasıyla kalbe pompalanan temiz kan oranı azalabilmektedir. Kan akışının yavaşlaması ya da oksijen hücrelerinin azalması ilerleyen süreçlerde kalp krizine yol açabilmektedir.

Kalp damarlarında meydana gelen tıkanıklarda, şiddetli göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi belirtiler görülmektedir. Koroner arterlerde oluşan tıkanıklıklar uzun bir zaman diliminde yavaş yavaş meydana gelmektedir.

Damar Tıkanıklığı Tedavi Yöntemleri

Damar tıkanıklığı tedavisinde, tıkanıklığa neden olan faktörlerin etkisinin azaltılması ya da tamamen kaldırılması tedavinin ilk basamağını oluşturmaktadır. Dolayısıyla bu esnada;

• Sigara ve alkol tüketimi sonlandırılmalıdır
• Beslenme alışkanlıklarının düzeni değiştirilmeli, doktor kontrolünde daha sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturulmalıdır
• Düzenli egzersizlere başlanmalıdır
• Kolesterol, tansiyon ve şeker düzeyleri düzenli olarak takip edilmelidir

Bu düzenlemelere rağmen ihtiyaç duyulduğu taktirde ilaç takviyesi ya da cerrahi müdahaleler de uygulanabilmektedir. Ancak özellikle beslenme alışkanlıklarının düzene sokulması ve dikkatli davranılması durumunda hastalığın görülme riskinin azaldığı da bilinmektedir. Bu nedenle kurallara uyum sağlamak oldukça önemli olacaktır.

Bacak Damar Tıkanıklığı Tedavisi & Bacak Damar Tıkanıklığına Ne İyi Gelir?

Bacak damar tıkanıklığı, beyin ve kalp dışında kalan, diğer tüm organlara kan akışını sağlayan damarların tıkanması sonucu meydana gelmektedir. Bu atardamarlarda meydana gelen tıkanmalar “periferik arter hastalığı” olarak da bilinmektedir.

Hastalığa neden olan etkenler arasında sigara tüketimi, kolesterol ve tansiyon ilk sıralarda yer almaktadır. Hareket sonrasında bacak ve kalçada kramp ve şiddetli ağrılar hastalığın en net belirtileri arasında görülmektedir. Başlangıç evresinde sadece hareket halinde, yürüme sonrasında görülmekte olan ağrılar, zamanla dinlenme esnasında da ortaya çıkabilmektedir. İlerleyen evrelerde ayaklarda geç iyileşen yaralar meydana gelmekte, sonrasında kangren oluşumuna rastlanabilmektedir.

Bacak damar tıkanıklıklarında görülen bazı belirtiler şöyledir;

• Kalça, baldır ya da bacaklarda meydana gelen ağrı
• Bacaklarda kramp
• Yürümekte zorlanma
• Bacaklarda güçsüzlük
• Ayaklarda meydana gelen nedensiz morarmalar
• Geç iyileşen ya da hiç geçmeyen yaralar
• Kangren

Bu belirtilerden bir ya da birkaçı görüldüğü taktirde hastaneye başvurulması gerekmektedir. Bunun yanı sıra bacak damar tıkanıklığı egzersizleri hareket sonrasında görülmekte olan ağrıların hafifletilmesi noktasında oldukça etkili olabilecek yöntemlerden bir tanesidir.

Beyin Damar Tıkanıklığı Tedavisi

Beyin damar tıkanıklıkları tedavisinde, ilaç kullanımı ve cerrahi müdahaleler uygulanmakta olan en yaygın yöntemler arasında yer almaktadır. Tedaviye etki edebilecek çok fazla faktör olması nedeniyle tedavi yöntemleri değişkenlik gösterebilmektedir. Tedavinin asıl amacı ise; kan akışına neden olan damar daralmalarını ve tıkanıklıklarını ortadan kaldırmaktır.

Damar tıkanıklığı ve damar daralmaları önemsenmediği, tedavi edilmediği taktirde çok ciddi problemlere yol açabilecektir. Bu nedenle fark edilebilecek en ufak bir belirtide en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak ve gerekli tetkikleri yaptırmak ilerleyen süreçler için çok önemli olacaktır.